De zusters bespreken de Nederlandse seriemoordenaar Willem van Eijk, beter bekend als Het Beest van Harkstede. We hebben er in Nederland niet veel, maar deze seriemoordenaar lijkt alle cliché-boxjes af te vinken. Hij is veroordeeld voor het vermoorden van vijf vrouwen, maar er wordt gedacht dat er meer slachtoffers zijn. Zouden we er ooit echt achter komen welke vrouwen allemaal slachtoffer waren van deze verschrikkelijke man?
Muziek: Netherworld Shanty van Kevin MacLeod.
Willem van Eijk (credit: televizier.nl) “Gekke Willempie” (credit: misdaadjournalist.nl)
Geboorte en jeugd
Willem van Eijk werd op 13 augustus 1941 geboren in Korteraar, maar groeide op in het plaatsje Ter Aar in de gemeente Nieuwkoop in Zuid-Holland. Willem was het zesde en jongste kind, en had vijf oudere broers. Hij heeft ook een klein zusje gehad, maar zij is helaas maar 2 jaar oud geworden. Het verlies van haar dochter heeft Willem’s moeder veel pijn gedaan. Zij heeft daarna Willem regelmatig geforceerd om meisjes kleding te dragen en heeft hem dan ook als meisje behandeld. Zoals jullie weten heeft dit veel impact op de ontwikkeling van een kind. Daarnaast was Willem’s moeder sowieso niet bepaald een warm type, maar hield ze Willen wel altijd de hand boven het hoofd. Willem werd dan ook behoorlijk verwend door haar.
Waar mensen zich negatief uitlaten over Willem’s moeder, wordt zijn vader omschreven als een hardwerkende man die werkte als petroleumventer en fietsenmaker. Hij was daarnaast tevens hulp bruggenwachter. Willem zelf was een onhandelbaar kind die het niet goed deed op school, hij kon namelijk niet zo goed leren. Hij had ontzettend veel moeite met taal. Al op jonge leeftijd begon Willem te stelen. Eerst van zijn eigen familie, maar al snel ook van buren en dorpsgenoten.
Qua persoonlijkheid wordt hij omschreven als een lastig en gewelddadig type. Hij wordt door zijn nicht omschreven als “eng”. Ze omschrijft hoe hij als kind al kikkers aan de waslijn hing om ze vervolgens met een buks eraf te schieten. Wanneer zijn oom ging jagen ging hij mee om vervolgens een hond zogenaamd “per ongeluk” dood te schieten. Ook anderen claimen dat Willem behoorlijk wreed was naar dieren toe. Het schijnt dat hij als kind al honden en katten martelde. Zo heeft hij de hond van zijn buurman in brand gestoken nadat hij het beest had ondergegoten met petroleum.
De Macdonald triade
Toen Willem nog een kind was, slechts een jaar of 7, omschreven zijn broers hem als “het kwaad in persoon”. Deze omschrijving is vrij heftig, maar niet vreemd als je kijkt naar zijn gedrag richting dieren. Zoals jullie misschien al weten zijn er zogenaamd drie indicatoren die erop zouden kunnen wijzen dat een kind opgroeit tot een seriemoordenaar of een ander soort gewelddadige crimineel. Volgens het ‘Macdonald triad’ – opgesteld in 1966 – gaat het om de volgende drie indicatoren: (1) wreed zijn tegen dieren en dan met name huisdieren (oftewel dierenmishandeling), (2) pyromanie (oftewel brandstichting) en (3) regelmatig bed plassen in de latere kindertijd. Het komt zelden voor dat een kind aan alle drie de indicatoren voldoet.
Een belangrijke opmerking: de psychiater die dit heeft opgesteld, J.M. Macdonald, geloofde zelf niet dat er een definitieve link was tussen zijn onderzoek en geweldpleging onder volwassenen. Maar nog steeds wordt zijn ‘triade’ erbij gehaald wanneer wordt gekeken naar de jeugd van seriemoordenaars. Willem voldoet dus aan de eerste indicator, het mishandelen van dieren. Madonald geloofde dat het mishandelen van dieren voortkwam uit het verlangen van een kind om controle te krijgen over zijn of haar omgeving. Dit verlangen zou ontstaan doordat het kind door anderen wordt vernederd, met name volwassenen met gezag. Dit zorgt natuurlijk voor frustraties bij het kind waardoor zij of hij deze frustraties wil loslaten op iets dat zwak en weerloos is, bijvoorbeeld een huisdier.
Er is in de loop der jaren aardig wat onderzoek gedaan naar de ‘Macdonald triad’ en in hoeverre het klopt. Het komt er op neer dat de triade niet compleet afgeschreven hoeft te worden, maar dat het meer betrouwbaar is als indicator van of een kind verwaarloosd of mishandeld wordt – dus dat een kind met een disfunctionele thuissituatie te maken heeft.
Gekke Willempie
Als kind kreeg Willem al de bijnaam “Gekke Willempie” en deze bijnaam is lang blijven hangen, ook toen hij volwassen was werd hij nog zo genoemd. Hij had namelijk veel lef en was daarom ook niet bang. Daarnaast kwam hij altijd dreigend over. Hij dreigde dan ook met geweld om zijn zin te krijgen. Zo heeft hij bijvoorbeeld een granaat meegenomen naar een café en daarmee gedreigd om zo gratis bier te eisen. Wanneer hij ruzie had met iemand dreigde hij om zijn geweer te halen. Een oud dorpsgenoot vertelt in de documentaire hoe Willem aan de bar stond en begon te rommelen in de zak van zijn colbertje. Plotseling haalde hij zijn geweer uit zijn zak en legde dit op de bar, om vervolgens verder te rommelen in zijn zak. Daarna pakte hij het geweer en stopte hij het terug in zijn zak.
Het duurde dan ook niet lang voordat Willem met justitie te maken kreeg in verband met het plegen van diefstal en inbraken. In 1964 kreeg hij een strafblad en in 1966 verdween hij voor een paar maanden in de gevangenis. Op last van de rechtbank werd hij psychiatrisch onderzocht. Hierbij werd geconcludeerd dat hij agressief was met een gebrekkige intelligentie.
Opvallend gedrag
Willem vertoonde dus vanaf jongs af aan al opvallend gedrag. Dit gedrag werd overigens door anderen telkens afgedaan als iets dat gewoon was voor hem, want hij was nu eenmaal Gekke Willempie. Niemand leek verder echt stil te staan bij hoe bizar zijn gedrag was. Daarnaast vertoonde Willem voornamelijk machogedrag tegenover mannen, alsof hij wilde laten zien dat hij een echte man was. Ondanks zijn opvallende gedrag – of misschien wel dankzij zijn opvallende gedrag – was Willem eenzaam en voelde hij zich verstoten.
Waar hij bij mannen stoer deed, was hij juist afstandelijk tegenover vrouwen. Het contact met vrouwen verliep dan ook moeizaam. Dit komt natuurlijk ook door zijn eigen gedrag, want vrouwen vonden hem simpelweg een engerd. Toen hij begin 20 was begon hij levendige dromen te krijgen over vrouwen waarin hij vrouwen vernietigde door hun buik open te snijden. In audio opnames van Peter R. de Vries is te horen dat Willem zegt dat hij de baas wilde zijn over de vrouw. Zij moest ondergeschikt zijn aan hem en dat kon voor hem maar niet ver genoeg gaan. In zijn eigen woorden: begeren, hebben en vernietigen.
Cora Mantel
Het begon dus met levendige dromen, maar al snel waren die niet meer genoeg. Willem wilde actie. Hij wilde realiteit. Zijn gedrag escaleerde uiteindelijk toen hij op 20 juni 1971 zijn eerste slachtoffer oppikte, de 15-jarige Cora Mantel uit Uithoorn. Cora wordt omschreven als naïef en avontuurlijk, maar dat is ook niet vreemd voor een 15-jarig meisje. Met vriendinnen ging ze wel eens liftend naar Amsterdam. Op 20 juni 1971 was Cora ook weer naar Amsterdam geweest om daar haar vriendje op te zoeken. Nadat ze uit waren geweest heeft haar vriend haar naar de bushalte gebracht. Bij de bushalte kwamen ze er achter dat ze de laatste bus hadden gemist. Cora besloot daarom om vanaf Stadionplein al liftend naar huis te gaan, want daar had ze tenslotte ervaring mee.
Helaas werd Cora opgepikt door Willem die net bij een café in Amsterdam biertjes had gedronken. Destijds leefde Willem vooral op zichzelf en ging hij ’s nachts op zoek naar vrouwen. Toen hij Cora liftend aan de kant van de weg zag staan, zag hij dit als een unieke kans. Hij nam Cora daarom mee en reed richting een polder, zodat ze ergens buitenaf zouden zijn. Nadat hij de auto stil had gezet drong hij zich op aan haar, maar zij verzette zich. Vervolgens heeft hij Cora verkracht en haar daarna gewurgd met haar eigen sjaal. Hij heeft haar lichaam uren later in een sloot gedumpt. Willem heeft – nadat hij jaren later bekende Cora te hebben vermoord – ontkend dat hij Cora verkracht zou hebben, maar heeft later gezegd dat hij haar heeft verkracht nadat ze dood was.
Het naakte lichaam van Cora werd de volgende dag gevonden, dus op 21 juni 1971. Na het vinden van haar lichaam heeft het ruim tien uur geduurd voordat de politie haar kon identificeren. Dat is uiteindelijk gelukt dankzij een reparatiekenmerk dat in haar horloge stond gegraveerd. De politie ging meteen op zoek naar een mogelijke dader en een juwelier uit Aalsmeer werd een tijdje verdacht. Dit kwam omdat Cora de ochtend van de moord zou beginnen met haar nieuwe baan bij deze juwelier. Cora’s vader was bereid om 10.000 gulden aan beloningsgeld uit te delen aan de gene met de gouden tip, dit was bovenop de 15.000 gulden van de Officier van Justitie. Helaas heeft dit niks opgeleverd, want de politie kwam niet verder in het onderzoek. Cora is op 25 juni 1971 begraven in Breukelen.
Cora Mantel (credit: rtlnieuws.nl) Aaltje van der Plaat (credit: rtlnieuws.nl)
Aaltje van der Plaat
Doordat de politie niet verder kwam in het onderzoek kon Willem rustig doorgaan met zijn leven. Een paar jaar na de moord op Cora slaat hij weer toe. Op 19 augustus 1974 zag Willem zijn tweede slachtoffer lopen, de 44-jarige verpleegster Aaltje van der Plaat uit Gorinchem. Aaltje was samen met familieleden naar de kerk in Ter Aar geweest en besloot om na de dienst een stukje te wandelen. Ze liep toevallig langs de woonboot van Willem toen hij haar spotte vanaf zijn bovendek. Toen Willem haar zag besloot hij toe te slaan. Hij pakte een mes, sprong op zijn brommer en ging achter Aaltje aan.
Net als Cora heeft Aaltje zich ook verzet tegen Willem, maar Willem heeft dit keer zijn échte droom waargemaakt: hij heeft haar verkracht, gewurgd, haar keel doorgesneden, haar buik opengesneden en haar linkerborst eraf gesneden. Opvallend dus dat hij Cora niet heeft open gesneden aangezien dit al langer zijn fantasie was. Experts denken dat dit komt omdat Cora zijn eerste slachtoffer was en dus zijn eerste moord. Dit zie je overigens vaker bij seriemoordenaars, dat de eerste moord qua uitvoering afwijkt van de latere van de moorden.
Aaltje’s zwaar toegetakelde naakte lichaam werd in een maïsveld niet ver van Ter Aar vandaan gevonden. Ze zat onder diepe snijwonden en steekwonden. Bij de vondst van haar lichaam was Aaltjes gezicht compleet verkrampt, niet vreemd als je bedenkt wat ze heeft moeten doorstaan. Meerdere mensen hebben Willem op de avond van de moord op zijn brommer zien rijden in de buurt van het plaats delict. De politie kwam daardoor Willem al snel op het spoor en de volgende dag werd hij gearresteerd.
Veroordeling
Na zijn arrestatie werd Willem uiteraard uitgebreid verhoord. Aanvankelijk liep het verhoor moeizaam, maar uiteindelijk heeft hij bekend. Niet alleen de moord op Aaltje, maar ook de moord op Cora. De politie had zelf al blijkbaar een link gelegd tussen de twee moorden en toen ze dit opbrachten tijdens het verhoor bekende Willem. Waarschijnlijk in de hoop om zo een een mildere staf opgelegd te krijgen.
Willem kreeg eerst 20 jaar celstraf opgelegd, maar in hoger beroep werd dit 18 jaar plus TBR (voorloper van TBS, ter beschikking stelling). De reden dat geen levenslang werd gegeven is omdat beide moorden impulsief zouden zijn geweest. Als onderdeel van zijn straf werd Willem in 1975 opgenomen in de Van Mesdagkliniek in Groningen. Hier worden mensen met een narcistische, antisociale en/of paranoïde persoonlijkheidsstoornis behandeld. Dit zijn mensen die vallen onder de zwaarste categorie TBS’ers die het moeilijkst te behandelen zijn. De Van Mesdagkliniek is dus vergelijkbaar met het Broadmoor Hospital uit onze vorige aflevering over de Zwijgende Tweeling.
Van Mesdagkliniek
In deze kliniek werd Willen uiteraard weer geanalyseerd en hier werd de conclusie getrokken dat hij een gevaarlijk en gewetenloos mens is. Het hielp niet mee dat Willem weigerde om medicatie in te nemen en tevens weigerde om in therapie te gaan. Hierdoor werkte hij zijn eigen behandeling flink tegen. Door zijn gedrag belandde hij vaak in de isoleercel en kreeg hij veel ruzie. Hij was behoorlijk onbehandelbaar.
In 1979 mocht Willem voor het eerst met begeleid verlof, iets wat wettelijk is geregeld en onderdeel is van de behandeling. Hij had eigenlijk al eerder met verlof gemogen, maar dat kon telkens niet doorgaan vanwege zijn gedrag. Volgens Willem kwam dit omdat hij tegen werd gewerkt door zijn behandelaars. Desondanks mocht hij dus in 1979 eindelijk met verlof en is toen met een begeleider naar een seksclub geweest. In deze club is hij tegen de regels in met een animeermeisje mee naar boven gegaan. Als straf werd zijn begeleid verlof weer voor een bepaalde periode ingetrokken.
Relatie met Adri
In maart 1980 besloot Willem om een contactadvertentie te plaatsen in het Nieuwsblad van het Noorden. Willem mocht dan wel een beperkte intelligentie hebben, hij was niet dom. Hij wist dat een relatie goed zou ogen tegenover zijn behandelaars. In de advertentie schreef Willem dat hij een chauffeur was die veel in het buitenland zat. Al snel kwam er een reactie op zijn contactadvertentie. Adri – een alleenstaande moeder van vijf kinderen – las de advertentie in de krant en zag een ontmoeting wel zitten, dus ze maakten al snel een afspraak. Ze zouden elkaar ontmoeten op het station in Groningen, maar Willem kwam niet opdagen – zogenaamd omdat hij in het buitenland zat. Een paar dagen later stond iemand van de Van Mesdagkliniek bij Adri voor de deur, die haar verzocht om geen contact meer op te nemen met Willem. Willem zat overigens op dat moment alweer in de isoleercel.
Ondanks het verzoek geen contact te zoeken met Willem, besloot Adri dit na een week toch wel te doen. Naar eigen zeggen was dit omdat ze eigenwijs was. Ook wilde ze uit nieuwsgierigheid wel op bezoek komen. Tijdens dit bezoek heeft Willem haar verteld waarom hij in de kliniek zat. Ondanks dat ze hiervan schrok heeft dit haar niet tegengehouden om toch weer contact met hem op te nemen. Zij had het idee dat ze een nieuw leven met hem moest opbouwen en dit kwam Willem goed uit, want door het hebben van een vrouw kon hij makkelijker de schijn ophouden dat hij kon functioneren in de maatschappij. In 1981 raakten ze verloofd en in 1982 zijn ze in de gevangenis getrouwd. Adri heeft overigens tegen haar familie gelogen over waar Willem voor vast zat.
Op vrije voeten
Op 6 juni 1990 werd besloten dat Willem ontslagen mocht worden uit de kliniek en dat daarmee zijn TBS opgeheven zou worden. In een rapport werd geconcludeerd dat na jaren van worstelen zijn problematiek niet was behandeld en dat hij een antisociale persoonlijkheid met psychotische kern zou hebben. Er werd erkend dat hij gedurende zijn verblijf altijd heeft verzet tegen zijn behandeling. Daardoor zouden zijn trauma’s uit de vroege jeugd niet zijn verwerkt. Desondanks werd ook geconcludeerd dat dit niet zou betekenen dat hij niet was veranderd. Volgens de behandelaars was Adri een belangrijke emotionele steun. Maar een ernstig trauma als een scheiding zou de wonden van de vroege jeugd weer open halen en zo zou de psychotische kern van zijn persoonlijkheid weer geactiveerd kunnen worden. Ondanks al deze conclusies kwam Willem weer op vrije voeten zonder enige begeleiding. Hij is nadat hij was vrijgekomen nooit meer onder toezicht gestaan.
Harkstede
Samen met Adri verhuisde Willem naar een klein boerderijtje net buiten het Groningse dorp Harkstede. De keuze om ergens buitenaf te wonen was een bewuste, want Willem was een buitenmens die van jagen hield en niks van sociale controle moest weten. Ook Adri kwam dit prima uit, want zij werkte voor de dierenambulance en werd vaak gebeld wanneer mensen dieren kwijt moesten. Op hun boerderij hadden ze hier de ruimte voor. Volgens Adri was Willem gek op dieren.
Bij de dierenambulance werkten ook regelmatig stagiaires, waaronder jonge meiden van een haar of 15 of 16. Willem viel deze meiden lastig door onder andere erg opdringerig te zijn. Deze rode vlaggen werden niet opgemerkt door Adri. Toch ging de relatie tussen Willem en Adri na ongeveer 1,5 jaar bergafwaarts. Ze kregen vaker ruzie en Willem begon steeds meer te drinken. Volgens Willem weigerde Adri om seks met hem te hebben, maar het is eerder dat Adri weigerde specifieke dingen te doen die hij wilde doen. Volgens Adri was Willem veel weg op zijn brommer om sekswerkers op te zoeken. Hij was dan ook regelmatig op de tippelzone te vinden.
Michelle Fatol
Adri en Willem woonden alweer een tijdje in Harkstede toen op 5 november 1993 het naakte lichaam van de 23-jarige Roemeense sekswerker Michelle Fatol werd gevonden in een sloot in het dorpje Enumatil, zo’n 26 km van Harkstede vandaan. Uit onderzoek bleek dat ze was gewurgd. Er werd direct een buurtonderzoek gestart, maar dit leverde niks op gebrek aan ooggetuigen. Daarnaast was het ook moeilijk om eventuele getuigen te spreken omdat zij niet open waren over hun bezoeken aan de lokale tippelzone.
Michelle is het eerste bevestigde slachtoffer van Willem nadat hij vrij was gekomen en zich had gevestigd in Harkstede. Willem claimt overigens dat hij zich niet meer de datum of dag kan herinneren dat hij de moord heeft gepleegd, maar wel dat het overdag was en onder een spoorviaduct. Hij had haar op de tippelbaan opgepikt met zijn auto.
Annelies Reinders
Op 21 januari 1995 werd het lichaam van de 31-jarige Annelies Reinders uit Harlingen gevonden in het Eemskanaal in Appingendam, ook zo’n 26 km van Harkstede vandaan. Net als als Michelle was Annelies ook een sekswerker die op straat werkte. Bij de vondst van haar lichaam was Annelies al 6 weken vermist. Ze is verkracht en gewurgd met een touw om haar nek. Net als Michelle heeft Willem haar op de tippelbaan opgepikt met zijn auto.
Helaas zijn sekswerkers makkelijke slachtoffers voor mensen met sinistere behoeftes. Er was een regel dat de dames niet van de tippelbaan af mochten, maar toch gebeurde dit wel – met gevaar voor eigen leven. Het blijft een gevaar wanneer je zomaar bij iemand in de auto stapt, omdat je jezelf daar direct kwetsbaar mee maakt. Maar het is moeilijk om een goed aanbod af te slaan wanneer je het geld hard nodig hebt. Dit was vaak het geval voor de sekswerkers, want velen hadden een drugsverslaving.
Michelle Fatol (credit: rtlnieuws.nl) Annelies Reinders (credit: rtlnieuws.nl)
Weer alleen
In 1998 liep de relatie tussen Willem en Adri stuk dan toch eindelijk stuk. Ze kregen weer eens een enorme ruzie, maar voor het eerst had Willem Adri fysiek wat aangedaan: hij had haar geslagen. Dit was voor Adri de laatste druppel, dus ze besloot dat ze bij hem weg wilde. Dit ging alleen niet zomaar. Haar kinderen hebben via haar huisarts ervoor gezorgd dat ze een andere woning kon krijgen en hebben haar weggehaald uit de boerderij die ze met Willem deelde. Na het vertrek van Adri nodigde Willem regelmatig sekswerkers uit bij hem thuis. Hij was vanwege het vele drinken zijn rijbewijs en auto kwijtgeraakt, dus hij had alleen nog zijn brommer. Maar.. met een brommer kan je niet bepaald goed sekswerkers oppikken op de tippelzone, dus in plaats daarvan belde hij hen op en liet hij hen naar zijn boerderij komen.
Sasja Schenker
Op 17 juli 2001 werd het naakte lichaam van de 34-jarige sekswerker Sasja Schenker gevonden in het Slochterdiep, niet ver van Harkstede vandaan. Ze was toen al een week vermist. Het laatste wat bekend was is dat ze een scooter had geleend en vervolgens is ze niet meer gezien. Er kwamen veel tips binnen over de mogelijke dader en ook waren er veel geruchten en roddels. Willem was een vaste klant van Sasja en zij is op zijn verzoek naar zijn huis gegaan.
Willem claimt dat Sasja een paar uur bij hem thuis op de bank heeft geslapen. Hij zou haar wakker hebben gemaakt en hebben gevraagd of ze niet naar werk moest. Vervolgens heeft hij haar ineens in een opwelling met een bierflesje op haar hoofd geslagen. Hij claimt dat hij in paniek raakte en haar met zijn handen heeft gewurgd. Haar begrafenis was drukbezocht. Met haar dood werd Sasja’s zoontje zijn moeder ontnomen.
In het vizier
Sasja was de vierde vermoorde sekswerker die in het water is gevonden waarvan de dader ontbrak. Gek genoeg dacht de Groningse politie niet dat het om een seriemoordenaar zou gaan, maar zagen zij het als losse incidenten. Door met sekswerkers te praten kwam een boerderijtje in Harkstede in beeld waar sekswerkers regelmatig heen gingen. Sekswerkers claimden dat ze de persoon die daar woonden altijd konden bellen als er geld nodig was, want dan kon er wel wat geregeld worden.
Willem’s geschiedenis was al wel bekend bij de politie, dus ze hadden hem al vrij snel in het vizier. Uit telefoongesprekken bleek dat Sasja de avond voordat zij vermist raakte bij Willem thuis was geweest. Naar aanleiding hiervan is Willem als getuige uitgenodigd door de politie, maar hij ontkende wat met haar dood te maken te hebben gehad. Hij werd ook niet als verdachte gezien omdat hij niet de persoon was die Sasja als één van de laatsten had gebeld. Hij is twee uur lang door de politie ondervraagd maar mocht daarna weer vertrekken.
Sasja Schenker (credit: rtlnieuws.nl) De boerderij (credit: rtvnoord.nl)
De link werd gelegd
Nadat Sasja in het Slochterdiep werd gevonden besloot de politie hier te duiken. Dit leverde de vondst van een kledingstuk in een pastic tas op, dus er werd verder gezocht. Uiteindelijk werden drie zakken vol kleding gevonden, verzwaard met keien. In één zak zat de kleding van Sasja en het vermoeden is dat de kleding in de andere zakken van Michelle en Annelies zijn. Het enige huis in de omgeving waar de zakken met kleding werd gevonden was het huis van Willem, maar er zat ook een afwerkplek in de buurt. Dus de connectie was nog niet helemaal gemaakt.
Meerdere behandelaars die Willem in het verleden hebben behandeld hebben de Groningse politie getipt dat Willem verantwoordelijk zou kunnen zijn voor de moorden, maar hij stond bij de politie bekend als een ‘snijer’ en niet een ‘wurger’. Toch besloot de politie om naar Ter Aar te gaan om zich meer te verdiepen in de moorden op Cora en Aaltje. Toen ze er achter kwamen dat Cora’s doodsoorzaak wurging was begon eindelijk een lampje te branden. De link werd pas echt gelegd toen bleek dat Cora’s en Aaltjes kleding ook in de buurt van zijn woonboot in het water zijn gevonden in zakken die waren verzwaard met keien.
Zoektocht naar bewijs
Op 12 november 2001 werd Willem eindelijk opgepakt. Willem werd uiteraard geïnterviewd, maar er werd ook doorgezocht naar hard bewijsmateriaal. Zo bleek dat Willem een heel specifiek soort touw gebruikte voor het vast zetten van fuiken om zo op paling te vissen. Dit hele specifieke touw is ook gebruikt om Annelies te doden. Toen deze connectie werd gemaakt duurde het niet lang voordat Willem de moorden op Michelle, Annelies en Sasja bekende.
De Groningse politie was erg trots op het werk dat ze hadden verricht en dat ze Willem te pakken hebben gekregen, maar het wordt niet uitgesloten dat hij meer moorden heeft gepleegd. Vooral vanwege het gat van 6/7 jaar tussen de moord op Annelies en de moord op Sasja. Daarom is het aannemelijk dat Willem meer moorden heeft gepleegd dan hij heeft bekend en waarvoor hij berecht is. In de periode dat Willem actief was zijn veel sekswerkers in de regio vermist geraakt of vermoord.
Antoinette Bont (credit: rtvnoord.nl) Shirley Hereijgers (credit: vovk.nl)
Mogelijke andere slachtoffers
Na de arrestatie en bekentenis van Willem zijn verschillende moorden op sekswerkers en vermissingen van sekswerkers opnieuw onder de loep genomen. Van de volgende drie vrouwen wordt gedacht dat zij mogelijk ook slachtoffer zijn van Willem:
- Op 31 juli 1995 werd de romp van 24-jarige Antoinette Bont gevonden in het Winschoterdiep, zo’n 17 km van Harkstede vandaan. Haar armen en benen werden later gevonden in een tas. Haar hoofd is nooit gevonden.
- Op 2 mei 1997 werd in Groningen het lichaam van Shirley Hereijgers gevonden. De doodsoorzaak bleek wurging te zijn. In Willem’s huis is later een sjaaltje gevonden waar het bloed van Shirley op zat. Het was bekend dat hij haar heeft gekend en dat zij door moord om het leven is gekomen.
- Rond 7 februari 1998 raakte de 35-jarige Jolanda Meijer vermist, zij was op die dag voor het laatst gezien. De politie heeft een groot onderzoek gestart dat na 3 weken al werd afgekapt. De ouders van Jolanda lieten het er niet bij zetten en gingen zelf op pad om straatwerkers te spreken in Friesland, Groningen en zelfs Duitsland. Het is bekend dat Jolanda vaak bij Willem thuis is geweest en Willem heeft ook toegegeven haar te hebben gekend. Volgens Adri is Jolanda aan hun zwijn gevoerd. Nadat Jolanda was vermist mocht niemand meer bij het zwijn in de buurt komen. Sterker nog, een paar weken later werd het zwijn naar het slachthuis gebracht. Willem is overigens niet de enige seriemoordenaar die het lijk van een slachtoffer aan een varken heeft gevoerd, want de Canadese seriemoordenaar en varkensboer Robert ‘Willy’ Pickton voerde de sekswerkers die hij vermoorde ook aan zijn varkens. Varkens zijn dan ook echte alleseters en worden daarom vaker gebruikt om van lijken af te komen.
In 2003 is er weer zeer grondig onderzoek naar DNA gedaan in Willem’s boerderijtje en op zijn erf. Helaas werd er op het sjaaltje met Shirley’s bloed na niks gevonden wat Willem linkte aan de mogelijke andere slachtoffers.
Jolande Meijer (credit: blikopnieuws.nl) Sloop van de boerderij (credit: rtvnoord.nl)
Het vonnis
Willem heeft nooit meer moorden bekend dan de in totaal vijf waar hij voor berecht is. Hij heeft verder ook nooit willen praten over zijn motief voor de moorden. Hij bleef claimen dat het telkens in een opwelling gebeurde. Willem legde de schuld dan ook altijd bij anderen neer of in ieder geval buiten zichzelf om. Zo had hij een zware jeugd gehad, was hij gepest, raakte hij ineens in een opwelling.. Ondanks dat hij zichzelf nooit de schuld gaf heeft hij tijdens een verhoor gezegd dat hij zich tijdens een moord had beseft dat hij moest doordrukken omdat het slachtoffer anders naar de politie zou gaan. Deze uitspraak heeft ervoor gezorgd dat hij voor moord berecht kon worden. Het laat namelijk zien dat hij heeft nagedacht over de consequenties van zijn daad en er toch mee door is gegaan.
Op 7 november 2002 veroordeelde de rechtbank te Groningen Willem tot een levenslange gevangenisstraf. In de gevangenis bleef hij voor problemen zorgen. Hij was namelijk onhandelbaar. Zodoende is hij meerdere keren overgeplaatst naar andere gevangenissen. In 2019 werd hij weer vanwege ernstige gedragsproblemen overgeplaatst en zo belande hij in Vught. Hier is hij op 19 juni 2019 overleden. Het OM wil geen uitspraak doen over de doodsoorzaak.
Opvallende weetjes
- Het schijnt dat Willem bij zijn geboorte zuurstofgebrek heeft gehad vanwege de moeilijke bevalling. Dit kan hebben geleid tot hersenbeschadiging.
- Het schijnt dat Willem op 10-jarige leeftijd een hersenschudding heeft opgelopen waar hij jarenlang zware hoofdpijn aan over heeft gehouden.
- Na de vondst van zowel Aaltje als Sasja heeft Willem de uitspraak gedaan dat de dader van de moorden wat aangedaan moest worden. Na de vondst van Aaltje heeft hij deze uitspraak gedaan tegenover dorpsgenoten in Ter Aar en na de vondst van Sasja tegenover zijn buren in Harkstede.
- In 2016 werd Willem’s boerderijtje in Harkstede gesloopt in verband met de uitbreiding van de (toen) nieuwe woonwijk Meerstad.
Gebruikte bronnen
Het Beest van Harkstede (2019), te zien op videoland.nl.
- blikopdewereld.nl/rechtspraak/levenslang/boek-de-praktijk-van-de-levenslange-gevangenisstraf-in-nederland/3547-hoofdstuk-17-beest-van-harkstede-willem-van-eyk
- healthline.com/health/macdonald-triad
- misdaadjournalist.nl/2019/12/19/het-beest-van-harkstede-gruwelijk-goed/
- rtvnoord.nl/nieuws/210500/Het-Beest-van-Harkstede-was-een-volstrekte-psychopaat
- rtvnoord.nl/nieuws/160385/Boerderijtje-seriemoordenaar-Willem-van-Eijk-gaat-tegen-de-vlakte
- trouw.nl/nieuws/moordenaar-vervalt-in-herhaling~b1e49ad9/
- wikipedia.org/wiki/FPC_Dr._S._van_Mesdag