De zusters bespreken een berucht ouders-moordend-duo: De Menendez Broers. Waren de broers verwende rijkeluiskindjes die hun ouders voor het geld hebben vermoord, of speelde er misschien toch meer in het gezin? De broers vertoonden opvallend gedrag na het verlies van hun ouders, iets wat de politie dan ook vrij snel door had. Maar betekent dat ook dat het koudbloedige moordenaars waren?
Waarschuwing: In deze aflevering wordt het vermeend misbruik van kinderen/tieners besproken.
Muziek: Netherworld Shanty van Kevin MacLeod.
Lyle en Erik Menendez (credit: people.com) 
Kitty en José Menendez (credit: historydaily.org)
De misdaad
José en Kitty Menendez zaten rustig op de bank televisie te kijken in hun luxe en grote villa in Beverly Hills toen twee mannen binnen kwamen met ieder een jachtgeweer. De twee mannen schoten in totaal 15 keer, waarbij José Menendez 5 keer werd geraakt: 1 kogel belande achterin zijn hoofd, de overige 4 in zijn armen en bovenbenen.
Kitty probeerde nog weg te rennen, maar deze poging was helaas tevergeefs. Zij is eerst met 8 kogels beschoten, waarna het jachtgeweer bijgevuld moest worden. Terwijl dit gedaan werd leefde Kitty nog. Uiteindelijk zijn de laatste 2 kogels van de in totaal 10 waarmee ze geraakt is haar fataal geworden.
De twee mannen hadden blijkbaar geen haast want ze hebben rustig de tijd genomen om de hulzen van de kogels op te rapen ondanks de plassen bloed die zich hadden gevormd op de vloer.
Politie doet onderzoek
Ongeveer 90 minuten na het incident werd het Amerikaanse noodnummer 911 gebeld door de toen 22-jarige Lyle Menendez, de zoon van José en Kitty. Hij en zijn destijds 19-jarige broer Erik hadden hun ouders aangetroffen bij thuiskomst.
Toen de politie even later arriveerde lag de 19-jarige Erik Menendez, de jongste zoon van het stel, huilend op het gras in de voortuin. In een later interview zei Erik: “Toen we doorhadden wat er was gebeurd nadat we de politie hadden gebeld begon het bij ons te dagen dat het niet om zomaar twee mensen ging, maar om onze ouders.”
De broers zijn door de politie meegenomen naar het politiebureau en afzonderlijk van elkaar geïnterviewd. Ze verklaarden aan de politie dat zij samen naar de bioscoop waren gegaan om daar Tim Burton’s Batman te zien gevolgd door een bezoekje aan het jaarlijkse ‘Taste of L.A.’ festival. Hun verhalen kwamen met elkaar overeen en al snel mochten ze gaan. Omdat er een gebrek aan verder bewijs was tegen de broers heeft de politie geen onderzoek gedaan naar of er kogelresten op hun handen zaten.
Nu het voor de politie duidelijk was dat de broers niks met de moorden te maken gingen ze op zoek naar andere aanwijzingen. Op de vraag wie zij denken dat achter de moorden zit gaven de broers aan dat zij de maffia te verdenken.
Vlak na de moorden
Terwijl de politie bezig was met de zaak ging het leven van de zoons verder. Ze hebben twee begrafenissen georganiseerd voor hun ouders, één in Hollywood en de andere in New Jersey bij de Universiteit van Princeton. Lyle is hier namelijk naar school geweest en de familie heeft hier een tijd gewoond. Lyle heeft een ontzettend mooie toespraak van 30 minuten gegeven bij de begrafenis in Hollywood. In deze toespraak sprak hij vol lof over zijn vader. Het thema van de toespraak was dan ook succes en hoe belangrijk het is om een goede man te zijn. Het publiek was erg onder de indruk en raakte geëmotioneerd.
Niet lang na de dood van de ouders begonnen de broers veel geld uit te geven. José en Kitty hadden in de loop der jaren een groot vermogen opgebouwd, maar het was onduidelijk of de broers dit zouden erven. José had namelijk gedreigd hen te onterven in verband met toenemende problemen binnen het gezin. Gelukkig voor de broers kregen ze al vrij snel verzekeringsgeld uitgekeerd, een bedrag van zo’n 650.000 dollars.
De shopping spree
Zodra dit geld was uitgekeerd begonnen de broers het meteen uit te geven. In een periode van ongeveer 2 maanden hebben ze er ongeveer 700.000 dollars doorheen gejaagd. Je vraagt je misschien af waaraan:
- Vier dagen na de moord op hun ouders hebben de broers 15.000 dollar uitgegeven aan drie Rolex horloges. Deze droegen ze op de dag van de begrafenis.
- Ze verlieten beiden het ouderlijk huis en trokken in in aan elkaar grenzende appartementen in Marina del Rey.
- Ze besloten te investeren in hun tennis carrières en hebben hiervoor een tenniscoach ingehuurd die 60.000 dollar per jaar kost. Daarnaast heeft Erik veel geld uitgegeven naar vluchten naar het buitenland voor tenniswedstrijden.
- Lyle kocht een grijze speciale editie Porsche Carrera ter waarde van 64.000 dollar. Erik kocht een nieuwe Jeep Wrangler.
- Lyle deed een aanbetaling van 300.000 dollars voor een restaurant in Princeton, New Jersey. Het restaurant kostte in totaal 550.000 dollar. Hij noemde het restaurant Mr. Buffalo’s.
- Terwijl Lyle zijn dromen als zakenman in Princeton achterna ging huurde hij een privé chauffeur in.
- Erik stopte 40.000 dollar in het financieren van een rock concert in de L.A. Palladium. Dit deed hij samen met een vriend, maar die glipte er tussenuit waardoor Erik zijn geld verloor.
- Volgens een makelaar hadden de broers plannen om een luxe appartement ter waarde van 900.000 dollar te kopen in de Marina City Club.
Verder hebben ze ook nog geld uitgegeven aan het volgende: Het huren van een bungalow suite in Hotel Bel-Air, een ski trip naar Aspen, kleding en accessoires (gekocht in Chicago), een privé limousine in Beverly Hills en Chicago, een Sony Big Screen Entertainment Center, een gloednieuwe Saa een vakantie naar Cancun (Mexico), skiën en gokken in Lake Tahoe, rondreizen voor het professionele tennis circuit, en investeringen bij Smith Barney (een financiële dienstverlener gespecialiseerd in retail makelaardij).
Familie achtergrond
Het mag duidelijk zijn dat José en Kitty erg rijk waren en hun zoons een luxe levensstijl hebben gegeven, iets waar José zijn hele leven hard voor heeft gewerkt. José Menendez was namelijk een Cubaanse immigrant die begon als afwasser in een restaurant en eindigde als miljonair in de filmindustrie.
José Menendez werd in 1944 geboren in Havana, Cuba maar verhuisde op 16-jarige leeftijd naar de Verenigde Staten toen Fidel Castro aan de macht kwam. In de Verenigde Staten studeerde hij dankzij een atletische beurs eerst aan de Southern Illinois University. Hier ontmoette hij Mary Louise Andersen, beter bekend als Kitty. Kitty was een paar jaar ouder dan José en deed een communicatie opleiding. Ze trouwden in 1963 en verhuisden naar New York City, waar José een boekhoudkundige graad haalde aan Queens College. Na het behalen van zijn graad ging José aan de slag als boekhouder bij een prestigieuze firma.
Omhoog werken
Aan het begin van hun relatie hadden José en Kitty het niet bepaald breed, maar tegen de tijd dat oudste zoon Lyle werd geboren leefden ze van een middenklasse inkomen. Lyle werd geboren op 10 januari 1968. Na de geboorte van Lyle besloot Kitty te stoppen met haar baan als leerkracht en de familie verhuisde naar de staat New Jersey. In New Jersey werd op 27 november 1970 jongste zoon Erik geboren. Beide broers gingen hier naar de Princeton dagschool, een exclusieve privéschool waar ze beiden gemiddelde cijfers haalden. Lyle heeft aan deze school zijn middelbare schooltijd afgerond en behaalde hier dus zijn high school diploma.
Omdat José zijn baan als accountant zat was ging hij op zoek naar wat anders. Zo eindigde hij uiteindelijk in 1980 bij een bekend platenlabel. In 1986 verhuisde de familie naar Calabasas, California vanwege José’s carrière. Hij werkte namelijk als een corporate executive en had zichzelf flink omhoog gewerkt in dit wereldje. Doordat José zijn hele leven hard heeft gewerkt en het hem is gelukt om de top te bereiken is hij een schoolvoorbeeld van de American Dream.
Strenge vader
José was erg ambitierus, maar daarnaast ook veeleisend. Hij had hoge verwachtingen van zijn kinderen. Toen de broers 9 en 12 jaar oud waren pushte José hun op het pad van een potentiële professionele tennis carrière en hier werd dan ook veel geld in gestoken. Maar José verwachte dat zijn zoons ook buiten het tennissen om zouden excelleren.
Naarmate de broers ouder werden nam de controle van hun vader niet af. José begon zich te bemoeien met wie ze aan het daten waren, hun studies en andere details van hun dagelijks leven. José wilde het beste voor zijn zoons en zette er alles op in om dit te bereiken.
De broers hadden een nauwe band met elkaar. Ondanks dat ze betrokken waren bij meerdere sociale groepen, spendeerden ze het grootste gedeelte van hun tijd met elkaar. Lyle was wat ondeugend en leek op zijn vader. Erik was meer emotioneel en verlegen.
Rebelleren
Over het algemeen namen de broers het advies van hun vader aan, maar in de twee jaar voor de moorden begon er wat frictie te ontstaan tussen de broers en José. Lyle studeerde aan de universiteit van Princeton, maar werd in zijn eerste jaar al op academische proeftijd gezet vanwege zijn lage cijfers en gebrek aan aanwezigheid bij colleges. Uiteindelijk werd hij een jaar geschorst in verband met het plegen van plagiaat.
Lyle botste in deze tijd steeds vaker met zijn ouders vanwege de problemen op school en zijn vriendinnetjes. Volgens een vriend heeft Lyle wel eens gezegd dat het niet makkelijk was om een zoon van José Menendez te zijn. Natuurlijk was José boos vanwege Lyle’s problemen op school. Het hielp ook niet mee dat Lyle zijn beste vriend meenam op een joy ride in een golfkarretje over de golfbanen van de country club waar de familie lid van was. De golfprivileges van de familie werden voor een jaar geschorst.
Ook met Erik waren er problemen. Ondanks dat hij gemiddelde cijfers haalde aan de middelbare school in Calabasas raakte hij bevriend met een groepje verwende onruststokers. Hij werd in de zomer van 1988 verdacht van het plegen van een serie inbraken. Bij deze inbraken werd geld en juwelen gestolen, wat uiteindelijk werd teruggevonden in de kofferbak van een auto. Het vermoeden van de familie was dat hieraan meedeed vanwege groepsdruk. José was razend over dit akkefietje, maar gaf Erik niet de schuld. Niet lang na de inbraken schakelden José en Kitty een psycholoog in.
De rechtszaak
José en Kitty hadden samen een flink vermogen opgebouwd waarvan ten tijde van de moorden het dus onduidelijk was of de broers hier recht op zouden hebben in verband met de toenemende problemen binnen het gezin. Toen de broers begonnen met het over de balk smijten met het verzekeringsgeld begon de politie hen te verdenken op betrokkenheid bij de moorden op José en Kitty.
Op 6 maart 1990 belde een vrouw genaamd Judalon Smyth de politie op met informatie over de moorden. Judalon’s vriend was de psycholoog van de zoons en die had haar verteld dat de broers tegen hem de moorden had bekend. Later werden de opgenomen sessies meegenomen als bewijsmateriaal.
Naar aanleiding van het telefoontje van Judalon Smyth en het toenemende vermoeden van de politie werd zeven maanden na de moorden de broers zijn opgepakt voor de moord op hun ouders. Lyle werd op 8 maar 1990 gearresteerd en Erik heeft zichzelf drie dagen later gemeld bij de politie nadat hij terug was gekomen uit Israel.
Vlak voordat het strafproces in 1993 begon bracht de advocaat van de broers, Leslie Abramson, naar buiten dat Erik en Lyle sinds hun kindertijd seksueel misbruikt zouden zijn door hun vader. Volgens haar ging het daarom dan ook om zelfverdediging. Lyle legde een getuigenverklaring af waarin hij erg emotioneel werd terwijl hij vertelde over hoe hij seksueel misbruikt zou zijn door vader en moeder. De claim van seksueel misbruik werd overigens pas gemaakt 2 jaar na de eerste bekentenis die 7 maanden na de moorden werd afgelegd. Ook hebben ze het hier nooit met hun psycholoog over gehad.
Zelfverdediging of moord?
Naast het misbruik bracht de verdediging in dat de broers hebben gehandeld uit zelfverdediging omdat de broers ervan overtuigd waren dat ze anders vermoord zouden worden door hun ouders. Zowel José als Kitty hadden een geweer in huis op hun slaapkamer boven. De broers claimden dat het feit dat hun ouders de deur achter zich dichtdeden toen ze de woonkamer binnenkwamen hen ervan overtuigde dat hun ouders van plan waren hen te vermoorden.
José werd door de verdediging afgeschilderd als een wrede man die zeer perfectionistisch was en pedofiel zou zijn geweest. Kitty werd omschreven als een egoïstische, mentaal onstabiele alcoholist en drugsverslaafde die het misbruik van haar man aanmoedigde en er soms aan meedeed.
Het was in hun sociale- en familiekringen bekend dat José een veeleisende vader was, maar niemand heeft hem ooit zijn zoons zien slaan. Hij was volgens familie en kennissen dan ook niet het type dat zijn kinderen fysiek disciplineerde. Hij was dan wel streng en veeleisend, maar hij gaf zijn zoons vaak een knuffel om te laten zien dat hij van ze hield.
We zullen nooit weten wat er echt gebeurd is ten tijde van de moorden, aangezien de ooggetuigen het niet hebben overleefd. De focus van het proces lag daarom op de ‘waarom’ en niet op de ‘hoe’. Inmiddels claimden de broers niet meer dat de maffia betrokken zouden zijn, maar gaven ze toe twee dagen voor de moorden jachtgeweren te hebben aangeschaft om kort daarna hun ouders te doden.
Type zelfverdediging
Volgens een familielid en gevangenen die naast de broers vastzaten hebben beide broers het boek ‘When A Child Kills’ van Paul Mones gelezen, niet lang nadat ze vast kwamen te zitten. Dit boek kan je als een soort blauwprint zien voor het type verdediging dat de broers en hun advocaten hebben gebruikt tijdens het strafproces. Veel dingen uit het boek kwamen dan ook terug in de rechtszaak.
De verdediging van de broers wordt ook wel het ‘abuse excuse’ genoemd, iets wat je vaak hoort bij rechtszaken waarbij mishandelde vrouwen hun partner die hun jarenlang heeft mishandeld om het leven hebben gebracht. Dit staat ook wel bekend als het ‘battered woman’s defense’.
Het motief
Volgens de aanklager zou het motief voor de moorden hebzucht zijn geweest. Zij claimden dat de broers hun ouders hebben vermoord om toegang te krijgen tot het vermogen van hun ouders. Niet meer, niets minder. De verdediging claimt dus dat het om zelfverdediging ging.
Iets waar veel naar werd gehint tijdens het strafproces is dat Erik homo zou zijn. Binnen de familie en kennissenkring was bekend dat José een probleem had met homoseksualiteit. Je kan hem daarom het beste omschrijven als een homofoob. Hierdoor zijn er mensen die denken dat dit een rol heeft gespeeld in de moorden.
Familieleden en vrienden van de broers denken dan ook dat het wel om meer dan hebzucht zou moeten zijn gegaan. Erik had namelijk een nauwe band met zijn moeder. Kitty was dan ook een enorm betrokken moeder die haar zoons overal heenreed wanneer dat nodig was. Lyle had erg veel bewondering voor zijn vader. Zoveel dat hij zijn vader citeerde bij zijn vrienden en regelmatig vertelde over hoe zijn vader zich had opgewerkt. Lyle’s bewondering bleek ook uit dat hij na de moorden probeerde om in de voetsporen van zijn vader te treden. Dit is de reden dat hij verschillende zakelijke deals aanging.
Volgens psychiater Lenore Walker is het motief van kinderen die hun ouders vermoorden vaak om vrij te komen van hun ouders, omdat de ouders teveel controle uitoefenen op het leven van het kind. Hierdoor heeft het kind geen ruimte om zichzelf te zijn. Vaak is er ook sprake van fysiek misbruik. Misdaden als deze worden nauwkeurig gepland en vinden doorgaans plaats in middenklasse of rijke families.
De aanleiding voor de moorden
Volgens de broers zelf was de aanleiding voor de moorden het volgende: Lyle en Kitty hadden ruzie over iets, het is niet bekend waarover. Tijdens deze ruzie trok Kitty uit het niets Lyle’s toupet van zijn hoofd. Erik heeft dit gezien en schrok, want hij claimde nooit te hebben geweten dat zijn broer een toupet draagt. Doordat Erik zag dat zijn broer zich zo erg schaamde over zijn kaalheid, zou Erik aan Lyle hebben verteld dat hij al 12 jaar door hun vader werd misbruikt. Hieruit ontstonden de plannen voor de moorden.
Ohja, het schijnt dat Erik Menendez voor de moorden een script heeft geschreven waarin de hoofdpersoon, een jongen van zijn leeftijd, zijn ouders vermoord om zo toegang te krijgen tot hun vermogen. In dit script was het moordwapen, net als bij de Menendez Broers, een jachtgeweer.
De uitspraak
Het proces tegen de broers eindigde op 13 januari 1994 met twee jury’s die niet tot een oordeel konden komen. Direct daarna werd door de districtsadvocaat een nieuw proces aangekondigd. Hierbij werden ze berecht door één jury en kwam het wél tot een uitspraak: De broers werden schuldig gevonden van eerstegraads moord op hun ouders. Op 2 juli 1996 werden de broers officieel veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf zonder kans op voorwaardelijke vrijlating.
Het eerste proces was overigens erg sensationeel en groot nieuws, maar het tweede proces verliep wat rustiger omdat de rechter geen camera’s toe liet in de rechtszaal. Tijdens het tweede proces liet de rechter ook niet veel van de ‘abuse excuse’ toe.
Liefdeslevens
Ondanks dat de broers beiden levenslang vast kwamen te zitten zijn ze allebei getrouwd. Lyle trouwde op 2 juli 1996 met Anna Eriksson, maar ze gingen op 1 april 2001 officieel uit elkaar nadat Eriksson erachter kwam dat Lyle vreemd was gegaan. In november 2003 trouwde Lyle met Rebecca Sneed. Ze kenden elkaar ongeveer 10 jaar voordat ze zich met elkaar verloofden.
Ook Erik vond de liefde tijdens zijn gevangenisstraf. Hij trouwde op 12 juni 1999 met Tammi Saccoman. Over haar relatie met Erik vertelde Tammi dat het iets was waarover ze voor een lange tijd had gedroomd en dat ze nooit had verwacht het te vinden. Ze reed elk weekend samen met haar dochter zo’n 240 kilometer om Erik op te kunnen zoeken in de gevangenis. Haar dochter noemt Erik haar “earth dad”.
Hereniging
De broers werden voor het uitzitten van hun straf naar verschillende gevangenissen gestuurd. Omdat ze werden beschouwd als extreme misdadigers werden ze gescheiden van de andere gevangenen. Ze verbleven in verschillende gevangenissen tot februari 2018, toen werd Lyle overgeplaatst naar de gevangenis waar Erik vastzat. Ondanks dat ze in dezelfde gevangenis opgesloten zaten verbleven ze nog wel in verschillende eenheden. Op 4 april 2018 werd Lyle verplaatst naar dezelfde eenheid als Erik. Voor het eerst in 22 jaar zagen ze elkaar weer. Beide broers barstten in tranen uit en omhelsden elkaar bij deze ontmoeting.
Gebruikte bronnen
Menendez: Blood Brothers (z.d.), te zien via youtu.be/123rR9dbS18.
